Bánh ong – món ăn dân dã mang hương vị của ruộng đồng nhưng có sức khơi gợi lớn về những miền trời ký ức tuổi thơ trong tâm hồn mỗi người con xa quê.

Bánh ong là món ăn có ở nhiều vùng quê khác nhau trên cả nước, mỗi nơi có những công thức chế biến khác nhau nhưng tựu chung lại đều có các nguyên liệu cơ bản là bột nếp, mật mía, gừng tươi, lạc rang và vừng trắng. Tại các xã Sơn Tiến, Sơn Lệ, Sơn An… ở huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, món bánh ong đã có từ hơn một thế kỷ. Ngoài các nguyên liệu cơ bản nói trên, người dân nơi đây còn cho thêm bột quế vào bánh ong để tăng thêm mùi thơm cho món.

Để có được món bánh ong ngon thì trong quá trình lựa chọn nguyên liệu bạn phải cẩn thận, tỉ mỉ: Bột làm bánh phải là gạo nếp loại ngon, mang đi nổ thành bỏng rồi xay mịn. Hoặc gạo nếp (cốm) rang lên, xay thành bột. Lạc chọn hạt mẩy, rang vàng rồi tách vỏ lụa. Vừng trắng rang vàng, gừng tươi cạo vỏ, giã nhỏ.
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu, chúng ta sẽ tiến hành nấu món bánh ong. Đầu tiên, cho chảo nóng, nấu sôi mật mía rồi cho lạc rang, gừng, bột quế và bột gạo nếp vào đảo đều cho tới khi nguyên liệu sền sệt là được.

Lưu ý, để có được một mẻ bánh ong thành công đòi hỏi người đầu bếp phải có một đôi tay chắc khỏe. Khi các nguyên liệu được đổ hết vào nồi mật mía, người đầu bếp phải đánh mạnh và đều tay cho tới khi các nguyên liệu quyện vào nhau đặc quánh, có mùi thơm đặc trưng của bánh ong thì mới đạt chuẩn.

Đồng thời, lượng bột cũng phải căn sao thật chuẩn với lượng mật mía. Nếu quá nhiều bột bánh ong sẽ dẻo quẹo, dính chặt với nhau, còn nếu quá tay, bánh sẽ rất nhanh cứng, không có độ mềm khi ăn.

Khi nhấc nồi xuống, người làm bánh sẽ dùng thìa múc ra đổ vào khuôn có trải sẵn một lớp bột để bánh không bị dính vào khay.

Công đoạn cuối cùng là rắc hạt vừng. Bánh ong sau khi nấu xong chờ tầm 50 – 60 phút bánh nguội thì cắt thành từng lát dày 0,5 – 0,6 cm rồi bày lên đĩa để thưởng thức. Hoặc cũng có thể tùy theo sở thích, gu thẩm mỹ của mỗi người, có thể cắt bánh thành những hình dạng khác nhau: con cờ, bông hoa, hình tròn, hình thoi… Mỗi nồi bánh ong dù lớn hay nhỏ thì quá trình nấu cũng chỉ diễn ra chưa đầy 10 phút.

Thông thường bánh ong sau khi nấu xong có thể để được 3-5 ngày. Miếng bánh ong đạt yêu cầu phải có màu nâu nhạt, khi ăn phải có vị dẻo dai của bột nếp, vị ngọt của mật, một chút cay cay của gừng, một chút bùi bùi béo ngậy của lạc. Bánh ong ngon nhất khi thưởng thức vào những ngày xuân trời se se lạnh, nhấp nháp bên cốc chè xanh nóng thì quả là tuyệt.

Bạn có thể ghé các xã Sơn Tiến, Sơn Lệ, Sơn An… ở huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh để thưởng thức hoặc cũng có thể tự làm để thưởng thức món ăn đậm chất quê hương này.